Zanim założysz akwarium morskie
Skoro odnalazłeś ten wpis, to pewnie rozważasz założenie akwarium i wpisałeś w wyszukiwarce frazę: „Jak założyć akwarium morskie?”. I to jest ogólnie rzecz biorąc dobre podejście, jednak 99% odpowiedzi skupi się na samym procesie zalewania akwarium. I o ile większość tych informacji jest mniej lub bardziej pomocna, to rzadko kiedy rady dotyczą etapu wczesnego planowania takiego przedsięwzięcia. Czyli wszystkiego tego, co powinieneś rozważyć zanim założysz akwarium morskie.
Czy akwarium morskie jest dla mnie?
Zanim w ogóle opowiem, jak założyć akwarium morskie, to zadam Ci kilka pytań, które pomogą odpowiedzieć, czy to hobby jest dla Ciebie. Może jest… może będzie to dla Ciebie przygoda Twojego życia. A może to tylko kaprys na skutek pięknych wakacji w Egipcie? Nie wiem, ale właśnie dlatego zadam Ci te pytania. I nie traktuj ich proszę jak pytania kwalifikujące czy egzamin. W końcu tylko Ty będziesz wiedzieć, czy odpowiedziałeś na nie szczerze. Od razu uprzedzam, że będę przesadzał, demonizował i straszył, tak więc zalecam odrobinę dystansu :).
Czy wiesz, że akwarium morskie wymaga i uczy ogromnej cierpliwości?
Prawdopodobnie widziałeś zdjęcia pięknych zbiorników rafowych i chcesz takie akwarium mieć w domu. Pamiętaj jednak, że akwarium morskie to nie model do sklejania, który można mieć gotowy w kilka wieczorów. Akwarium morskie (i zresztą słodkowodne też) to cały ekosystem, który pod paroma względami można traktować jak jeden organizm. Organizm ten musi się rozwinąć i ewoluować jak na przykład las czy łąka. A na to potrzeba czasu. Sporo czasu. Jeśli chcesz mieć piękne akwarium już jutro, to nie jest to hobby dla Ciebie. Prawdopodobnie taniej wyjdzie kupno telewizora 4K i odtwarzanie demo z raf koralowych :).
Przez pierwszych parę tygodni, Twoje akwarium będzie tylko kupką skał na piasku zalaną słoną wodą. Dopiero później, gdy pojawią się podstawowe procesy biologiczne – na przykład cykl azotowy, będziesz mógł wprowadzać korale i ryby. Zresztą, nawet jeśli odczekasz te kilka tygodni, Twoje pierwsze korale będą bardziej przypominały biedną wystawkę jakiejś podupadającej cukierni niż zapierający dech widok raf koralowych, które widziałeś snorkelując w Egipcie.
Ponieważ na to potrzeba czasu i nic nie będziesz mógł z tym zrobić. Ten czas jest potrzebny na rozwój życia w akwarium, na stabilizacje parametrów, na rozwój mikro fauny i flory, na powstanie relacji pomiędzy wszystkimi organizmami w akwarium. Co więcej, nieudolna próba przyspieszenia tych procesów, może zresetować ten proces i zacząć go od początku. Masz tyle cierpliwości? Jeśli tak, to odpowiedz na drugie pytanie.
Czy wiesz, że posiadanie akwarium wymaga nauki i poznawania wielu zagadnień z zakresu biologii, chemii, fizyki…?
Rafa koralowa w akwarium to bardzo złożony ekosystem. I na początku wiele informacji to będą konkretne instrukcje od zaprzyjaźnionych akwarystów w stylu: zrób to, zrób tamto, dodaj tego, zwiększ cyrkulację, zmniejsz światło… I tak to będzie działało przez tydzień, dwa, może trzy… a potem akwarium pójdzie tylko sobie znaną ścieżką i rady akwarystów będą coraz rzadsze, albo co gorsza sprzeczne. To normalne, ponieważ „każde akwarium jest inne” i nie da się ich wszystkich prowadzić według jednej receptury. To nie przepis z książki kucharskiej, który zawsze się udaje.
Na szczęście, będziesz mieć na to czas, bo pierwsze pół roku i tak niewiele się będzie działo w akwarium. Możesz wykorzystać ten czas na wertowaniu forów internetowych i oglądaniu YouTube. Choć gwarantuję, że z czasem zaczną pojawiać się pytania, na które nie będzie odpowiedzi w Internecie. Nierzadko trzeba będzie zgadywać i podejmować decyzje na podstawie obserwacji własnego akwarium i nie zawsze będą to decyzje trafne.
Można też zadać pytanie na forum akwarystycznym czy na grupie na Facebooku. Tylko upewnij się, że pytanie ma sens i wykazuje, że rozumiesz podstawy tematu. Jak nie, to zjedzą Cię tam żywcem. Zresztą, znając tendencje do hejtu w Internecie, to nawet jak zadasz sensowne pytanie, to komuś to się nie będzie podobało. Dlatego w dużym stopniu to hobby wymaga samodzielnego zgłębiania tajników akwarystyki morskiej. Jeśli chcesz się uczyć to zapraszam na kolejne pytanie.
Czy wiesz, że 99% zdjęć akwariów w Internecie to zdjęcia podkręcane, a w rzeczywistości akwaria wyglądają dużo gorzej?
Jesteś nakręcony na własny zbiornik rafowy. Super! Czytasz artykuły na blogach i oglądasz kanały tematyczne na YT? Doskonale! Zachwycasz się kolorami korali na grupach Fejsbukowych? No to tu Cię zmartwię. Większość tych zdjęć to prace mocna przekolorowane i robione z użyciem specjalnych filtrów. Takie zdjęcia wyglądają rzeczywiście pięknie. Tyle, że rzadko mają coś wspólnego z rzeczywistością. Ci bardziej uczciwi akwaryści napiszą, że zdjęcia robione są przy użyciu specjalnych filtrów, ale większość z nich tego nie napisze. I żeby nie było, że potępiam podkręcanie zdjęć. W końcu to uczta dla oczu akwarysty. Tyle, że taka uczta oszukuje początkujących.
Drogi Czytelniku, w większości przypadków ich akwaria tak nie wyglądają. Owszem, są piękne, zdrowe i kolorowe, ale nie aż tak. Co gorsza, statystycznie rzecz biorąc, Twoje akwarium przez pierwszy rok nawet się do nich nie zbliży. Będziesz narzekał na plagi glonów, zakwity sinic, brązowe kolory korali, brudny piasek etc. Może po roku, dwóch wyjdziesz na prostą… W końcu trzeba zapłacić tak zwane frycowe, a akwaryści z najpiękniejszymi akwariami mają po kilka(naście) lat doświadczenia.
Ale jest światełko w tunelu… Jest i dla Ciebie szansa… Wystarczy spełnić dwa pierwsze warunki i praktykować przez parę(naście) lat.
Czy wiesz, że założenie i posiadanie akwarium wymaga ogromnej sumienności i poświęcenia?
Pokarm dla rybek dwa razy dziennie. Pokarm dla koralowców we wtorek i w sobotę. Aminokwasy co drugi dzień. Podmiana wody co tydzień. Czyszczenie szyby – raczej codziennie. Opróżnianie odpieniacza, co parę dni. Czyszczenie cyrkulatorów, co miesiąc. Potas – dwie krople co drugi dzień. Jod – kropla codziennie. Stront – w każdy czwartek. Bakterie po podmianie. Testy wody przed podmianą. Mikroelementy 10 ml w poniedziałek i w czwartek. Do tego pierdylion innych czynności, które trzeba robić sumiennie i regularnie. Bez tego się nie da. Czy słońce, czy deszcz, czy boli gardło, czy ma się kaca – akwarium musi być sumiennie obsługiwane.
Czy można czasami odpuścić? Można! A nawet można w ogóle nie zakładać akwarium. Z psem też można nie wychodzić na spacery. Tyle, że trzeba potem prać dywan :). Czy jesteś gotowy na takie poświęcenie? Jeśli tak, to kolejne pytanie wcale nie będzie łatwiejsze.
Czy wiesz, że akwarium stanie się szybko problemem? I to nie tylko dla Ciebie.
Chcesz wyjechać z rodziną na urlop? No, ale kto zajmie się akwarium? Chcesz, pomalować mieszkanie? No, ale akwarium będzie przeszkadzało. Chcesz się wyspać? No, ale pompy szumią całą noc i spać nie można. Chcesz zrobić kolację przy świecach? No, ale akwarium świeci upiornym kolorem niebieskim. Bardzo szybko akwarium będzie miało wpływ na Twoje życie. Pół biedy jak Twoja partnerka czy partner też się wkręcą w to hobby. Gorzej, jeśli nie, bo wtedy akwarium stanie się powodem częstych kłótni. Jeśli jednak będziesz umiał się dostosować do nowego „członka rodziny” to zapraszam do kolejnego pytania?
Czy wiesz, że akwarium to drogie hobby i nie wybacza skąpstwa?
Jak każde hobby, również akwarystyka kosztuje. Niestety, nie jest to hobby, które można odłożyć na bok. Jeśli już zaczniesz to automatycznie twoje rachunki pójdą w górę. Oczywiście największy koszt wiąże się z samym startem akwarium. Wtedy wydajemy najwięcej: nowe akwarium, nowy sprzęt, nowa lampa, nowe korale, nowe ryby, a do tego całe mnóstwo chemii i suplementów. No ale jeśli nawet dostaniesz to wszystko za darmo, to szybko zauważysz wzrost rachunków za prąd i wodę.
Sama lampa do akwarium 200 litrowego będzie pobierała dziennie 2 kWh prądu. Do tego grzałka, bo przecież woda na rafach ma te 26-28 °C. Latem może i nie trzeba grzać, ale za to może pojawić się konieczność chłodzenia, bo korale bardzo nie lubią temperatur powyżej 30°C. I tak dzień w dzień, miesiąc w miesiąc, rok w rok. Masz tyle kasy na zbytki?
Czy wiesz, że akwarium w domu niesie ze sobą ryzyko wypadków?
Serwisowanie akwarium to zabawa z wodą i prądem. A to niesie ze sobą ryzyko wypadku. Poza tym, tam gdzie jest woda tam jest ryzyko zalania podłogi. Czy Twoje panele na pewno dobrze to zniosą? Wiem, wiem, można mieć mopa pod ręką. Ale nie znam akwarysty któremu nigdy nie wylała się woda tak, że zawsze mógł na to zareagować. A już nawet nie chce wspomnieć o rozszczelnieniu akwarium kiedy to cała woda wyleje się na podłogę. Gwarantuje, że panele tego nie wytrzymają. Zresztą sąsiad z piętra niżej też nie. To oczywiście rzadkie przypadki, ale nie niemożliwe. U mnie też kiedyś padał słony deszcz w salonie piętro niżej pod akwarium. A wylało się tylko 25 l z akwarium 1000 litrowego.
Do tego noszenie baniek z wodą i wiader z solą – 25kg każde. Wiem, wiem. Można mniejsze, ale wtedy trzeba dwa razy więcej łazić. Czy Twój kręgosłup to zniesie?
Podsumowanie
Heiko Bleher, niemiecki badacz wód i akwarysta powiedział kiedyś, że „akwarystyka to najpiękniejsze i jednocześnie najbardziej edukacyjne hobby na świecie” dlatego, jeśli dotarłeś tutaj, nie dałeś się przestraszyć i nadal chcesz założyć akwarium, to mam dobrą wiadomość. Masz ogromną szansę być częścią tej wspaniałej pasji, która łączy dziesiątki tysięcy akwarystów na całym świecie.
W kolejnym wpisie skupię się na tym co należy wziąć pod uwagę wybierając i projektując akwarium morskie. Ja już nie mogę się doczekać a Ty?
