Jak urządzić terrarium pustynne lub stepowe?

Wbrew powszechnym wyobrażeniom o pustyniach tylko niewielka część z nich to typowe pustynie piaszczyste. Gleba na tych obszarach najczęściej składa się nie tylko z piasku, ale też ze żwiru, z fragmentów skał i materiałów ilastych, takich jak glina – dzięki temu jest zwarta i wykopane przez zwierzęta korytarze nie zapadają się. Dzięki zawartości gliny woda z opadów deszczu, które występują bardzo rzadko, zostaje zatrzymana na dłużej w głębszych warstwach gleby. Obecność gliny sprawia, że woda z takiego podłoża wyparowuje wolniej niż z gleb typowo piaszczystych. Niby wszystko jasne. Jak jednak praktycznie urządzić terrarium pustynne lub stepowe? Czy w ogóle jest możliwe odwzorowanie takich warunków w terrarium?

Pustynia jako środowisko życia

Pustynie to obszary o dużej powierzchni, na których brak jest zwartej szaty roślinnej. Charakterystyczne są dla nich: znaczne dobowe różnice temperatury, stały deficyt wody oraz silne nasłonecznienie. Pustynie występują głównie w strefie zwrotnikowej i podzwrotnikowej, przechodząc często płynnie w półpustynię, a później w step czy sawannę. Zwierzęta zamieszkujące obszary pustynne, półpustynne i stepowe wykształciły szereg cech, aby przystosować się do tych ekstremalnych środowisk ubogich w wodę, w których za dnia gorący żar leje się z nieba, nocą temperatura spada nawet w okolice zera, a opady deszczu są sporadyczne i często występują tylko w jednym okresie w roku. Jednym z takich przystosowań jest spędzanie najgorętszej części dnia i najchłodniejszej części nocy w norach w ziemi.Nory te służą zwierzętom nie tylko jako miejsca schronienia przed warunkami środowiskowymi, ale też przed drapieżnikami oraz jako gniazda do rozrodu. Panują w nich bardziej stabilne temperatury (niższe niż na powierzchni w dzień, wyższe w nocy) oraz większa wilgotność.

Fauna terenów pustynnych

Fauna terenów pustynnych nie jest zbyt liczna, choć jest liczniejsza, niż mogłoby się wydawać. Jeśli chodzi o bezkręgowce, możemy tu spotkać sporo owadów, takich jak: szarańczaki, karaczany, pluskwiaki, chrząszcze, mrówki czy termity. Powszechnie spotyka się także pajęczaki, a wśród nich: pająki, skorpiony, a także solfugi. Najliczniejszą grupą kręgowców stanowią gady – różne gatunki jaszczurek (agam, legwanów, waranów, gekonów i scynków), węży i żółwi. Mniejsze gady korzystają z gotowych, opuszczonych nor dużych gadów, gryzoni i innych ssaków. Natomiast te większe, takie jak warany czy biczogony – kopią takie nory same przy pomocy silnych, ostrych pazurów.

Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że najgłębsze do tej pory odkryte nory wśród kręgowców kopią właśnie warany żółtoplame (Varanus panoptes). Kopią one w głąb gleby spiralne korytarze zakończone komorą lęgową na głębokości do 4 m. Często z jednej nory korzysta więcej niż jedna samica, a badania wykazały, że miejsca te wykorzystuje jako schronienie kilkadziesiąt gatunków innych zwierząt. Nierzadko miejscem, w którym powstaje nora, jest termitiera. W ziemi przekopanej już wcześniej przez termity łatwiej kopać, poza tym w takim miejscu jest więcej pokarmu. W wykopanej norze panują niższe temperatury i utrzymuje się dość duża wilgotność, co zapobiega przegrzaniu i odwodnieniu zwierząt, zwłaszcza w najgorętszą porę dnia. Nocą z kolei chroni przed nadmiernym wychłodzeniem. Pustynne gady są tak silnie związane ze swoimi norami, że liczebność populacji często określa się na podstawie liczby zamieszkiwanych nor.

Jakie podłoże wybrać do terrarium pustynnego?

Żeby urządzić terrarium pustynne lub stepowe, należy wybrać odpowiednie podłoże. Najlepiej sprawdzą się podłoża z dodatkiem gliny. Jest to dużo lepsze rozwiązanie niż sam piasek. Ponadto takie podłoże pozwala odtworzyć naturalny mikroklimat podziemnych nor. Ma to znaczenie zwłaszcza dla prawidłowego przebiegu procesu linienia, ale także dla zdrowia i samopoczucia zwierząt.

Gekony lamparcie i gruboogonowe, agamy brodate, warany kolczastoogonowe, żółwie greckie i stepowe czy pytony królewskie to jedne z najpopularniejszych gatunków spotykanych w terrariach. Niestety wbrew powszechnemu, błędnemu przekonaniu nie występują one na piaszczystych pustyniach i nie powinno się ich utrzymywać na samym piasku.Aby odtworzyć w przeznaczonym dla nich terrarium naturalny mikroklimat warto zastosować Tropical TERRAClay.

Tropical TERRAClay podłoże do terrarium pustynnego i stepowego

Czym jest Tropical TERRAClay? To strukturalne podłoże na bazie piasku kwarcowego i gliny z węglanem wapnia. Nie zawiera sztucznych barwników i lepiszczy. Dzięki niemu łatwo urządzić terrarium pustynne lub stepowe.

Z pewnością przygotowując się do urządzenia takiego terrarium, zastanawiałeś się jak odtworzyć to niełatwe środowisko. Jak uzyskać zadowalający efekt wizualny, a jednocześnie zapewnić zwierzęciu odpowiednie warunki życia. Rozwiązaniem jest Tropical TERRAClay. Praca z tym podłożem jest bardzo prosta, dzięki odpowiedniemu stosunkowi piasku do gliny (2:1). Możesz stosować go na sucho lub wilgotno. Bez problemu ukształtujesz z niego różne formy, jak i połączysz elementy wystroju terrarium. Stworzysz tło strukturalne oraz podziemne nory.

Po wyschnięciu Tropical TERRAClay tworzy twardą i zwartą strukturę, w której zwierzęta mogą nadal kopać, co pozwala obserwować ich naturalne zachowania. Zwarta struktura ogranicza również do minimum negatywne skutki zjadania nadmiernych ilości podłoża przez zwierzęta. Ponadto ułatwia utrzymanie terrarium w czystości. Odchody zwierząt i resztki jedzenia łatwiej usuwać ze zwartej powierzchni niż z sypkiego piasku. Natomiast po zwilżeniu podłoże staje się ponownie plastyczne – możesz więc modelować wystrój swojego terrarium wielokrotnie, w zależności od potrzeb.

Przede wszystkim jednak Tropical TERRAClay pozwala utrzymać w terrarium pustynnym odpowiednią wilgotność. Podłoże dobrze wchłania i zatrzymuje wodę w głębszych warstwach. Umożliwia to odtworzenie naturalnego mikroklimatu podziemnych nor.

TERRAClay w praktyce

• podłoże możesz stosować na sucho lub wilgotno
• wilgotne podłoże możesz dowolnie modelować
• dodaj więcej wody, jeżeli chcesz uzyskać większą plastyczność
• jeżeli zwiększysz plastyczność podłoża, możesz nim malować np. tło ze styropianu
• możesz wymieszać podłoże z włóknem kokosowym
• możesz sam przygotować nory lub zostawić to zwierzętom – dzięki glinie podłoże po wyschnięciu tworzy twardą i zwartą strukturę, w której zwierzęta nadal mogą kopać
• jeżeli zwilżysz suche podłoże, możesz je ponownie modelować
• podłoże dostępne jest kolorach żółtym, brązowym i czerwonym, możesz je dowolnie mieszać, by otrzymać pożądany efekt wizualny
• by wykonać dno w terarrium o wymiarach 60×40 cm, potrzebujesz ok. dwóch worków (2×5 kg)

Dawid Krótki

Literatura

Das S.K., Joshi M., Sahoo S. (2015), On the population status of Indian spiny-tailed lizard, Saara hardwickii outside the Thar Desert of Rajasthan, with a preliminary report on the herpetofauna of Sariska National Park, Herpetology Notes, volume 8: 51-54.

Doody J.S., Soennichsen K.F., James H., McHenry C.R., Clulow S. (2021) Ecosystem engineering by deep-nesting monitor lizards, Ecology, 0(0), e03271.

Doody J.S., James H., Ellis R., Gibson N., Raven M., Mahoney S., Hamilton D.G., Rhind D., Clulow S., McHenry C.R. (2014), Cryptic and Complex Nesting in the Yellow-Spotted Monitor, Varanus panoptes, Journal of Herpetology, Vol. 48, No. 3, 000–000, 0000.