Jak prawidłowo karmić żółwie wodno-lądowe?

Większość gatunków żółwi wodno-lądowych w zależności od etapu życia różni się znacznie pod względem stopnia mięsożerności i roślinożerności. Młode osobniki są mięsożercami, które żywią się bezkręgowcami wodnymi, rybami i larwami płazów. Jednak w miarę dojrzewania stają się oportunistycznymi wszystkożercami, które żywią się głównie roślinnością wodną. Chociaż dorosłe żółwie są przede wszystkim roślinożerne, uzupełniają dietę o pokarmy zwierzęce, gdy tylko nadarzy się okazja. Jak więc prawidłowo karmić żółwie wodno-lądowe?

Zmiana diety u żółwi wodno-lądowych

Wyjaśnię najpierw dlaczego dochodzi do zmiany diety u żółwi oraz jakie to ma konsekwencje. Ontogenetyczne zmiany diety z mięsnych na roślinne mają miejsce u kilku rodzin żółwi, w tym Emydidae, Chelidae i Cheloniidae. Zmianie diety często towarzyszy zmiana siedlisk. Stąd hipoteza, iż zmiany te mają podłoże ekologiczne. Innymi słowy są związane z różnicami w dostępności pokarmu w określonych siedliskach. Chociaż czynniki ekologiczne są prawdopodobnie ważne, fizjologia trawienia może również odgrywać ważną rolę.

Żółwie wodno-lądowe mają przewód pokarmowy stosunkowo prosty. Składa się on z jamy ustnej, przełyku, żołądka, jelita cienkiego i jelita grubego. Wspólnym ujściem układów pokarmowego, wydalniczego i rozrodczego jest kloaka.

Młode osobniki z powodu ograniczeń w przyjęciu pokarmu nie są w stanie sprostać swoim wysokim wymaganiom żywieniowym na diecie roślinnej. Dlatego sięgają po pokarmy zwierzęce, które są bogate w energię i składniki odżywcze. Ponadto są stosunkowo łatwo trawione przez endogenne enzymy żołądka oraz jelita cienkiego kręgowców.

Tkanki roślinne są o wiele uboższe w energię i składniki odżywcze. Warto też pamiętać, że kręgowce nie posiadają enzymów zdolnych do rozkładania celulozy, głównego składnika ścian komórkowych roślin. W celu trawienia materiału roślinnego żółwie, jak wiele innych kręgowców, polegają na mikrobiologicznych symbiontach przewodu pokarmowego. Symbionty te fermentują składniki ściany komórkowej. W rezultacie powstają produkty uboczne w postaci krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które są wchłaniane przez zwierzę i wykorzystane jako źródło energii. Dorosłe żółwie mogą mieć większe trudności z poszukiwaniem zdobyczy zwierzęcej, niż młode. Ma to związek z mniejszą zwinność ruchów w strefie przybrzeżnej, w której przypuszczalnie występuje najwięcej potencjalnych ofiar.

Jak często karmić żółwie wodno-lądowe?

Młode w niewoli powinny być karmione codziennie. Podrośnięte, ale nadal intensywnie rosnące żółwie, karm 2 do 4 razy w tygodniu. Dorosłe, wyrośnięte okazy możesz karmić 1-2 razy na tydzień. Są wielkimi żarłokami i mogą instynktownie pobierać nadmiar pożywienia w ramach przygotowań do okresu jego niedoboru. Dlatego uważaj by nie przekarmiać zwierząt, gdyż prowadzi to do niebezpiecznej w skutkach otyłości. Podawaj taką ilość pożywienia, aby została ona zjedzona przed upływem 3 minut. Ilość spożytego pokarmu zależy od temperatury, a większość żółwi przestaje żerować poniżej 16^oC. Pamiętaj również by niezwłocznie usunąć niezjedzone resztki pokarmu.

Unikaj czerwonego mięsa w diecie żółwi

Ponieważ żółwie wodno-lądowe w naturze jedzą organizmy wodne, karmienie ich czerwonym mięsem kręgowców lądowych jest niezwykle niebezpieczne. Wolno trawione czerwone mięso może powodować gromadzenie się toksyn w przewodzie pokarmowym żółwi. Jest to jeden z wielu powodów, dla których czerwone mięso nie powinno być włączane do diety żółwia. Poza tym, że jest to całkowicie nienaturalne źródło pożywienia, nie jest również korzystne odżywczo. Żółwie żyją dłużej i czerpią więcej korzyści z białka ryb, skorupiaków, owadów i roślin wodnych.

Suplementy dla żółwi wodno-lądowych

Jeżeli stosujemy w niewoli dietę opartą o świeże pokarmy pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego to należy uzupełniać ją preparatami mineralno-witaminowymi. W przypadku żółwi wodno-lądowych zadanie to jest mocno utrudnione, gdyż pobierają one pokarmy w wodzie. Preparaty mineralne i mineralno-witaminowe dla gadów mają zazwyczaj postać proszku, który uległby natychmiastowemu spłukaniu z powierzchni pokarmu.

Korzystając z dobrze zbilansowanych, gotowych karm dla żółwi wodno-lądowych takich jak Biorept W oraz Reptiles Hrebivore i Reptiles Carnivore zawierających wit. D₃ i wapń z fosforem w odpowiedniej proporcji dodatkowa suplementacja mineralno-witaminowa nie jest wymagana.

Mam nadzieję, że teraz już wiesz jak karmić żółwie wodno-lądowe, by utrzymać je w doskonałej formie.

Dawid Krótki

Literatura

1. Bouchard S., S., Bjorndal K., A. (2005) Ontogenetic Diet Shifts and Digestive Constraints in the Omnivorous Freshwater Turtle Trachemys scripta, Department of Zoology, University of Florida, Gainesville
2. COSTA SILVEIRA E., SILVEIRA MASCARENHAS C., CORRÊA F., MÜLLER G. (2019) Diet of Trachemys dorbigni (Duméril & Bibron, 1835) (Testudines: Emydidae) in anthropic environments from southern Brazil, Pan-American Journal of Aquatic Sciences, 14(1): 42-50
3. Pollock C. (2019) Care of Aquatic & Semi-Aquatic Turtles, lafeber.com
4. Rawski M., Mans C., Kierończyk B., Świątkiewicz S., Barc A., Józefiak D. (2018) Freshwater turtle nutrition – a review of scientific and practical knowledge, Ann. Anim. Sci., Vol. 18, No. 1, 17–37