Żółwie wodno-lądowe – biologia
Żółwie wodno-lądowe można śmiało nazwać żółwiami błotnymi. Myślę, że nazwy te można w tym przypadku stosować zamiennie, gdyż obydwie oddają charakterystykę ich trybu życia i środowiska, w którym występują. Wydaje się to też poprawne z racji tego, iż żółwiami wodnymi najlepiej nazywać te gatunki, które nie korzystają z wyjścia na ląd w celu odbycia kąpieli słonecznych czy też w poszukiwaniu pożywienia. Z wody na ląd wychodzą tylko samice na czas złożenia jaj – podobnie jak żółwie morskie.
Żółwie wodno-lądowe nie przeżyją bez wody
Żółwie błotne uwielbiają zażywać słonecznych kąpieli. Dzięki temu pochłaniają promieniowanie cieplne, niezbędne do podniesienia temperatury ciała, uzyskania energii potrzebnej do aktywnego poszukiwania pokarmu i regulacji procesów metabolicznych. Potrafią też sprawnie przemieszczać się po lądzie w celach rozrodczych, poszukiwaniu nowych siedlisk i pożywienia. Są jednak na tyle silnie związane z środowiskiem wodnym, że dłuższe przebywanie poza nim skutkuje nieuchronnym odwodnieniem. Dlatego tak ważne jest przygotowanie dla nich żółwi wodno-lądowych odpowiedniego akwaterarrium.
Zmysły żółwi wodno-lądowych
Bez wątpienia żółwie wodno-lądowe mają niezwykle dobrze rozwinięte zmysły widzenia, węchu i słuchu. Jest to jest niezbędne przy lokalizowania pokarmu, unikaniu drapieżników, a także ważne w poszukiwaniu odpowiednich partnerów w okresie lęgowym. Wszystkie żółwie słodkowodne mają cienką, przezroczystą trzecią powiekę, która zakrywa ich oko podczas zanurzenia, aby umożliwić skuteczne widzenie pod wodą. Natomiast węch jest wysoce rozwinięty dzięki narządowi Jacobsena, znajdującemu się w podniebieniu żółwia. Jego zadaniem jest wykrywanie i identyfikacja drobnych cząstek zapachowych unoszących się w powietrzu i w wodzie. Żółwie nie mają ucha zewnętrznego, zamiast tego mają tympanon – błonę bębenkową pokrytą skórą. Ucho wewnętrzne jest otoczone przez kostną strukturę. Żółwie najlepiej słyszą dźwięki o niskiej częstotliwości, pod wodą i w mniejszym stopniu na lądzie.
Dieta żółwi wodno-lądowych
Młode osobniki są mięsożercami, które żywią się bezkręgowcami wodnymi, rybami i larwami płazów. Jednak w miarę dojrzewania stają się oportunistycznymi wszystkożercami, które żywią się głównie roślinnością wodną. Chociaż dorosłe żółwie są przede wszystkim roślinożerne, uzupełniają dietę o pokarmy zwierzęce, gdy tylko nadarzy się okazja. Tak więc prawidłowe karmienie żółwi wodno-lądowych nie jest proste. Jak to robić, by Twój żółw był zdrowy przeczytasz w artykule Jak prawidłowo karmić żółwie wodno-lądowe.
Systematyka żółwi wodno-lądowych
Żółwie wodno-lądowe to głównie gatunki zgrupowane w rodzinie Emydidae, w której znajduje się również nasz rodzimy żółw błotny – Emys orbicularis. Rodzina ta skupia w sobie następujące rodzaje:
- Chrysemys
- Clemmys
- Deirochelys
- Emys
- Glyptemys
- Graptemys
- Malaclemys
- Pseudemys
- Terrapene
- Trachemys
Żółwie wodno-lądowe to również część przedstawicieli rodziny Geoemydidae. Zalicza się do niej chyba najpopularniejszy i najłatwiej dostępny aktualnie w handlu krajowym żółw chiński – Mauremys reevesii.
Inwazyjne gatunki żółwi w Polsce
Istnieją gatunki uznane w naszym kraju za inwazyjne, którymi handel jest zakazany, a na przetrzymywanie ich należy uzyskać odpowiednie zezwolenie. Tymi gatunkami na dzień dzisiejszy są:
- żółw jaszczurowaty (Chelydra serpentina)
- żółw malowany (Chrysemys picta)
- żółw ostrogrzbiety (Grapthemys pseudogographica)
- żółw ozdobny (Trachemys scripta) – wszystkie podgatunki, w tym: żółw czerwonolicy, żółw żółtolicy, żółw żółtobrzuchy
Szczegółowe informacje na stronie: www.gdos.gov.pl/igo
