Kirysek pigmej (Gastrodermus pygmaeus) – ryba do małego akwarium

Czy mając niewielkie akwarium, można się cieszyć widokiem kirysków? Otóż tak. Wśród przedstawicieli rodzaju Gastrodermus znajdziemy niewielkie gatunki, które idealnie nadają się do małych zbiorników. Takim miniaturowym gatunkiem jest kirysek pigmej (Gastrodermus pygmaeus synonim Corydoras pygmaeus), nazywany też kiryskiem karłowatym.

Systematyka

W roku 2024 ukazała się obszerne opracowanie naukowy dotyczące przynależności gatunkowej ryb w obrębie podrodziny Corydoradinae. W efekcie kirysek pigmej został przeniesiony do innego rodzaju. Dlatego obecna nazwa naukowa tego gatunku to Gastrodermus pygmaeus, a nazwę dotychczasową Corydoras pygmaeus traktujemy jako synonim.

Ile kirysków można mieć w akwarium?

Kirysek pigmej (Gastrodermus pygmaeus) to ryby stadne, dlatego w akwarium powinno się pielęgnować co najmniej 6 osobników. Takiemu stadku ryb wystarczy akwarium o pojemności 30–40 litrów. Ze względu na niewielkie rozmiary kiryska karłowatego, dorasta do ok. 2,5 cm długości, warto jednak zdecydować się na większe stado i nieco większe akwarium.

Ryby chętnie pływają razem. Mimo że są to ryby denne często widuje się je pływające w środkowej partii akwarium czy też przysiadające na roślinach. Co ciekawe – kiryski dzięki silnie ukrwionemu jelitu mogą oddychać tlenem atmosferycznym. Czasem można zaobserwować, jak podpływają pod powierzchnię wody, by połknąć pęcherzyk powietrza.

Jak przygotować akwarium dla kiryska pigmeja?

W naturze kirysek pigmej zamieszkuje wody płynące w dorzeczu Rio Madeira w Brazylii. Generalnie cały rodzaj Gastrodermus jest związany z wodą płynącą, o czym należy pamiętać, hodując kiryski. Woda w akwarium z kiryskami musi być czysta, często podmieniana, a filtr, najlepiej z dyfuzorem powietrza, powinien zapewniać wyraźny ruch wody.

Kirysek pigmej może być pielęgnowany w akwariach roślinnych z podłożem aktywnym. Mimo że – tak jak inne gatunki kirysków – uwielbia przekopywać podłoże w poszukiwaniu pokarmu, jest zbyt małym gatunkiem, by wzruszać podłoże aktywne, a tym samym zanieczyszczać wodę. W innych przypadkach warto zadbać o to, by w akwarium podłoże stanowił drobny piasek, lub wydzielić piaszczystą plażę. Należy unikać podłoży z materiałów o ostrych krawędziach, które mogą sprzyjać otarciom pyszczka i prowadzić do infekcji.

Jako dekoracji można użyć: korzeni, liści dębu, ketapangu i szyszek olchy, tworząc akwarium z czarną wodą, lub też pielęgnować je w typowym akwarium roślinnym. Kiryski nie lubią zbyt jaskrawego oświetlenia, dlatego warto pomyśleć o roślinach pływających.

Pigmeje dobrze czują się w wodzie o temperaturze 22–26^°C. Woda powinna mieć twardość w zakresie 5–15^°dGH, a odczyn – 6,4–7,4 pH.

Towarzystwo dla kirysków pigmejów

Kiryski ze względu na swoją aktywność i łagodny charakter często trafiają do akwariów wielogatunkowych. W przypadku Gastrodermus pygmaeus, jak również innych małych gatunków (Gastrodermus hastatus i Hoplisoma habrosus), należy zadbać o odpowiedni dobór obsady. Są to małe ryby, więc wpuszczenie ich do zbiorników z dużymi i aktywnymi gatunkami może się skończyć ich zdominowaniem, a w najgorszym wypadku – zjedzeniem. Dobrym towarzystwem będą np.: razbora espei (Trigonostigma espei), danio galaxy (Danio margaritatus), żyworódka Endlera (Poecilia wingei), drobniczka jednodniówka (Heterandria formosa).

Co jedzą kiryski?

Kirysków nie należy traktować jako służby porządkowej w zbiorniku, ale jako pełnoprawnych mieszkańców, którzy powinni otrzymywać wysokiej jakości pokarmy. Podstawą diety kiryska karłowatego są drobne bezkręgowce. W akwarium możemy podawać mu siekane lub drobne pokarmy żywe i mrożone oraz pokarmy granulowane lub w tabletkach, np.: Tropical Nanovit Granulat, Tropical Insect Menu Granules Size XXS, Tropical Supervit Mini Granulat, Tropical Pro Defence XXS.

dr inż. Aleksandra Kwaśniak-Płacheta

Literatura:

Dias, A.C., Tencatt, L.F.C., Roxo, F.F., Silva, G.S.C., Santos, S.A., Britto, M.R., Taylor, M.I. & Oliveira, C. (2024): Phylogenomic analyses in the complex Neotropical subfamily Corydoradinae (Siluriformes: Callichthyidae) with a new classification based on morphological and molecular data. Zoological Journal of the Linnean Society