Błazenki – wizytówka rafy koralowej w akwarium
Błazenki to grupa ryb uchodząca niemalże za ikonę zbiorników rafowych – dodatkowo spopularyzował je film Gdzie jest Nemo? Istnieje kilkanaście różnych gatunków błazenków, różniących się ubarwieniem, wzorami i kształtem. W ostatnich latach pojawiają się również sztucznie uzyskiwane odmiany hybrydowe, będące mieszanką wzorów i ubarwienia. Charakterystyczną cechą błazenków jest ich zdolność do mieszkania w ukwiałach, co można uzyskać w warunkach akwariowych.
Systematyka
Błazenki razem z garbikami (Pomacentrinae) i chromisami (Chrominae) należą do rodziny garbikowatych (Pomacentridae). Do miana najpopularniejszych w akwarystyce gatunków błazenków pretendują Amphiprion ocellaris oraz Amphiprion percula; przy dostępnej liczbie krzyżówek i odmian barwnych w handlu pojawiły się nazwy Picasso, Snowflake etc. Oprócz nich w handlu można spotkać między innymi: Premnas biaculeatus, Premnas epigrammata, Amphiprion frenatus czy Amphiprion perideraion.

Charakterystyka
Osobniki hodowlane z reguły nie przekraczają 5 cm, choć w sprzedaży trafiają się dzikie formy osiągające 10 cm. Ryby te nie są dynamicznymi pływakami i raczej pozostają w okolicy gniazda czy ukwiała, w którym mieszkają. O ile w naturze raczej nie są w stanie przetrwać bez ukwiała, o tyle w akwarium w ogóle nie muszą go zasiedlić. Zdarza się, że ryby te wybierają inne korale jako swój dom. Często zamiennikami ukwiała stają się niektóre korale LPS (chociażby z rodzaju Euphyllia) lub nawet niektóre korale miękkie, np. Sarcophyton.

Błazenki to raczej spokojne ryby – o ile akurat nie pilnują ikry. Wtedy z reguły wykazują terytorializm i bronią swojego gniazda, choć najczęściej obrona przyjmuje formę odstraszania intruzów. Często jednak wykazują agresję w stosunku do obcych par błazenków, zwłaszcza takich, które nie mieszkają w innym ukwiale. Ryby, szczególnie te importowane, mogą atakować ręce akwarysty, co czasami bywa bolesne i prawie zawsze jest sporym zaskoczeniem, gdy nie spodziewamy się agresji.
Dymorfizm płciowy błazenków
Błazenki rodzą się jednocześnie z żeńskimi i męskimi parami gonad i w pierwszej kolejności stają się samcami. Dopiero gdy w stadzie brakuje samic, największy samiec zmienia się w samicę alfa, a drugi pod względem wielkości samiec staje się samcem alfa. Jeśli kupimy dwa niedojrzałe płciowo błazenki, to po pewnym czasie możemy być pewni, że będziemy mieć samca i samicę.

Akwarium dla błazenków
Moim zdaniem absolutnym minimum dla pary błazenków i ukwiała jest akwarium 50-litrowe. Jednak pełne piękno taka rodzinka pokaże w większym zbiorniku, zwłaszcza jeśli ukwiał będzie gościł dwie pary błazenków – jest to możliwe, choć raczej rzadkie.
Co jedzą błazenki?
Błazenki nie są wybredne jeśli chodzi o rodzaj pokarmu, który spożywają. Bez problemu będą przyjmować płatki Tropical Marine Power Oceanic Mix, a przy odrobinie cierpliwości – wszystkie mniejsze granulki z linii Marine Power, a zwłaszcza dedykowany pokarm Tropical Marine Power Clownfish. Ciekawostką jest to, że błazenki potrafią aktywnie dokarmiać ukwiał, w którym mieszkają, wypluwając do niego złapany wcześniej pokarm.
Ogólnie wszystkie ryby z rodziny Pomacentridae są relatywnie proste w utrzymaniu w dobrej kondycji w akwarium i z powodzeniem będą pełniły w nim głównie funkcję dekoracyjną. Nie stanowią też zagrożenia dla bezkręgowców w zbiorniku.
Bartek Stańczyk